Fotowoltaika to dziś nie tylko ekologiczny, ale przede wszystkim opłacalny sposób na produkcję energii elektrycznej. Choć instalacje PV są z reguły bezobsługowe i trwałe, zdarzają się awarie, które wymagają interwencji i — co bardzo istotne — dokładnych pomiarów. Dowiedz się, jak przeprowadzić pomiary instalacji fotowoltaicznej po awarii, aby sprawnie zdiagnozować problem i zapobiec dalszym uszkodzeniom.
Dlaczego pomiar instalacji fotowoltaicznej po awarii jest tak ważny?
Nawet najlepiej zaprojektowana instalacja PV nie jest całkowicie odporna na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Usterki mogą pojawić się na skutek:
- warunków pogodowych (np. silny wiatr, uderzenie pioruna, zalegający śnieg),
- naturalnego zużycia komponentów (np. degradacja modułów),
- błędów montażowych,
- wad fabrycznych paneli lub falowników,
- przepięć związanych z siecią energetyczną.
Przeprowadzenie dokładnych pomiarów instalacji fotowoltaicznej pozwala szybko zlokalizować źródło problemu i uniknąć dalszych strat. Co więcej – w wielu przypadkach jest to warunek konieczny do uzyskania gwarancji czy wypłaty odszkodowania z polisy ubezpieczeniowej.
Najczęstsze objawy awarii instalacji PV
Nie każda awaria od razu objawia się całkowitym brakiem produkcji energii. Często są to subtelne symptomy, które jednak w dłuższym okresie mogą przełożyć się na konkretne straty finansowe i ryzyko sprzętowe.
Jak rozpoznać, że coś jest nie tak?
- spadek wydajności instalacji — zauważalny w monitoringu produkcji energii,
- błędy zgłaszane przez falownik — warto regularnie sprawdzać logi systemowe,
- nierównomierna produkcja między stringami — może świadczyć o problemie z jednym z paneli lub przewodów,
- fizyczne uszkodzenia paneli lub przewodów — np. mikropęknięcia, zabrudzenia, ślady przepaleń,
- nieprawidłowości w zachowaniu systemu zabezpieczeń (np. wyłącznik przeciwprzepięciowy zadziałał bez przyczyny).
W takich przypadkach niezbędne jest wykonanie pomiaru instalacji fotowoltaicznej, który wskaże, gdzie leży problem – czy to uszkodzony panel, problem ze stringiem czy może uszkodzenie falownika.
Jakie rodzaje pomiarów przeprowadza się po awarii instalacji PV?
Diagnostyka instalacji PV powinna być kompleksowa i uwzględniać różne typy pomiarów. Każdy z nich odpowiada za inne kwestie techniczne i pozwala uzyskać precyzyjne dane o stanie systemu.
1. Pomiary napięcia i prądu (IV curve)
Na podstawie charakterystyki prądowo-napięciowej można ocenić czy dany panel działa prawidłowo. Jeśli krzywa znacząco odbiega od normy – mamy do czynienia z problemem.
2. Pomiar rezystancji izolacji
Bardzo istotny w kontekście bezpieczeństwa. Pozwala wykryć ewentualne przebicia izolacji w przewodach DC, które mogą prowadzić do zwarć i pożaru.
3. Pomiar ciągłości przewodów ochronnych
Sprawdza, czy przewody ochronne PE mają prawidłowe połączenie i czy są w stanie bezpiecznie odprowadzić prąd zwarciowy.
4. Termowizja (badanie kamerą termowizyjną)
Dzięki termowizji można zlokalizować przegrzewające się złącza, uszkodzone ogniwa czy punktowe defekty paneli – doskonałe narzędzie do wykrywania tzw. hot-spotów.
5. Pomiar mocy i sprawności systemu
Porównanie mocy rzeczywistej z tą projektowaną pozwala ocenić, czy instalacja pracuje zgodnie z oczekiwaniami. Odchylenia mogą świadczyć o uszkodzeniach, zabrudzeniach lub fatalnym zorientowaniu.
6. Pomiar uziemienia
Weryfikacja, czy system ochronny (uziemienie) jest skuteczny i mieści się w wymaganych normach bezpieczeństwa.
Etapy przeprowadzania pomiarów po awarii
Właściwa sekwencja działań ma kluczowe znaczenie dla skuteczności diagnostyki. Oto jak powinien wyglądać profesjonalny pomiar fotowoltaiki po awarii:
- Inspekcja wizualna — sprawdzenie stanu okablowania, paneli, złączek i zabezpieczeń pod kątem mechanicznych uszkodzeń.
- Odczyt danych z falownika i systemu monitoringu — pierwsze wskazówki dotyczące rodzaju błędu.
- Testy napięcia i prądu na poziomie poszczególnych stringów lub paneli — wykrycie anomalii.
- Pomiary rezystancji izolacji oraz uziemienia — dla potwierdzenia bezpieczeństwa użytkowania.
- Termowizja — czyli dokładna analiza rozkładu temperatur, świetny sposób na identyfikację przegrzanych punktów.
- Porównanie wyników z dokumentacją projektową i gwarancyjną — pozwala ocenić, czy instalacja pracuje zgodnie z założeniami.
Dokładniejszy zakres oferowanych usług można znaleźć, zaglądając na stronę dedykowaną takim usługom: pomiary instalacji fotowoltaicznych.
Najczęstsze błędy podczas samodzielnych pomiarów
Zdarza się, że właściciele instalacji PV próbują diagnozować usterki samodzielnie. Niestety, często popełniają przy tym błędy, które mogą prowadzić do jeszcze większych szkód:
- brak odpowiedniego sprzętu i kwalifikacji – pomiary instalacji PV powinny być wykonywane przez osoby z uprawnieniami SEP oraz doświadczeniem,
- pominięcie pomiaru rezystancji izolacji – choć to kluczowy element bezpieczeństwa, często bywa bagatelizowany,
- interpretacja danych bez odniesienia do specyfikacji – różnice w napięciu lub mocy mogą wynikać z wielu czynników, które trzeba umiejętnie zweryfikować,
- działanie przy napięciu bez odpowiednich zabezpieczeń – grozi porażeniem prądem lub wywołaniem zwarcia.
Pamiętaj: nawet jeśli jesteś technicznie obeznany, instalacje fotowoltaiczne pracujące na napięciach DC rzędu 600–1000V są bardzo niebezpieczne. Lepiej zlecić pomiar paneli fotowoltaicznych wyspecjalizowanej firmie.
Co dalej po diagnozie?
Po wykonaniu pomiarów i otrzymaniu raportu, pora na analizę i podjęcie działań. Najczęściej dostępne opcje to:
- naprawa lub wymiana uszkodzonego panelu lub elementu instalacji,
- zgłoszenie reklamacji do producenta lub firmy montującej (jeśli awaria nastąpiła w okresie gwarancji),
- kontakt z ubezpieczycielem i przygotowanie dokumentacji do wypłaty odszkodowania,
- modyfikacja systemu PV, jeśli awaria ujawniła jego słabe punkty (np. zbyt długie stringi, niewłaściwe zabezpieczenia).
Jak zapobiegać przyszłym awariom?
Zapobieganie to najlepszy sposób na uniknięcie problemów w przyszłości. Co możesz zrobić jako właściciel instalacji fotowoltaicznej?
- Regularne przeglądy techniczne – minimum raz na dwa lata, a najlepiej corocznie po sezonie zimowym.
- Monitoring parametrów w czasie rzeczywistym – aplikacje falowników pozwalają szybko wykrywać anomalie.
- Utrzymanie czystości paneli – zabrudzenia potrafią istotnie obniżyć sprawność instalacji.
- Profesjonalny audyt i pomiar instalacji fotowoltaicznej co jakiś czas – nawet jeśli wszystko działa poprawnie.
Podsumowanie
Awaria instalacji fotowoltaicznej nie musi oznaczać końca świata, ale wymaga szybkiego i rzetelnego działania. Tylko profesjonalnie wykonany pomiar fotowoltaiki pozwala zidentyfikować źródło problemu i skutecznie je usunąć, zanim dojdzie do dalszych uszkodzeń lub strat finansowych.
Jeśli podejrzewasz u siebie problem albo chcesz sprawdzić, czy Twoja instalacja rzeczywiście działa zgodnie z założeniami – nie czekaj. Zleć pomiary instalacji fotowoltaicznych fachowcom, którzy dysponują odpowiednim sprzętem pomiarowym i doświadczeniem. Lepiej dmuchać na zimne niż później naprawiać skutki poważnej usterki.